Ngay cả với các biện pháp phòng tránh tốt nhất, trâm quay nội nha vẫn có thể gãy lại trong ống tủy. Mặc dù hiện nay đã có nhiều hệ thống dụng cụ lấy trâm gãy trên thị trường, khả năng lấy được một file gãy thành công vẫn phụ thuộc chủ yếu vào vị trí của đoạn gãy trong ống tủy và đặc điểm ống tủy.
Việc lấy trâm NiTi gãy ảnh hưởng nhiều bởi giải phẫu chân răng, độ cong của ống tủy và vị trí đoạn gãy hơn là kỹ thuật lấy trâm. Do khả năng thành công hạn chế, nguy cơ thủng thành ống tủy cao, dễ làm yếu chân răng nên người ta đề nghị không nên cố gắng lấy trâm gãy phía dưới chỗ cong của ống tủy.
- Khuyến cáo chung khi gặp trâm gãy ở những ống tủy cong đó là:
- Nếu trâm gãy ở 1/3 cổ —> cố gắng lấy ra.
- Trâm gãy ở 1/3 giữa, trên đoạn cong —> cố gắng lấy ra hoặc lách qua.
- Gãy ở 1/3 chóp và dưới đoạn cong của ống tủy —> cố gắng lách qua.
Hướng xử lý phẫu thuật cũng có thể được cân nhắc nếu file không thể lấy ra theo đường ống tủy. Phẫu thuật nội nha còn có thể loại bỏ những bệnh lý hoặc triệu chứng phát sinh sau khi gãy trâm. Đồng thời nó cũng rất hiệu quả nếu tình trạng bệnh lý trước nội nha không có tiến triển thuận lợi.
Nếu không lấy được đoạn gãy ra ngoài thì sao
Nguyên nhân của điều trị nội nha thất bại sau khi gãy trâm thường không nằm ở đoạn trâm gãy mà ở chỗ không thể lấy sạch phần mô tủy còn sót ở đoạn ống tủy bị trâm gãy bít lại.
Trong đa số trường hợp, đoạn file gãy không gây tác động xấu nào đến tiên lượng của răng. Không có sự khác biệt rõ rệt nào về lượng vi khuẩn xâm nhiễm giữa một răng được trám bít ống tủy bằng sealer, gutta-percha so với một răng được trám bít bởi gutta-percha, sealer và đoạn trâm gãy ở 1/3 chóp ống tủy.
Tiên lượng của một răng có trâm gãy không thể lấy ra hoặc không thể lách qua được phụ thuộc vào lượng ống tủy còn chưa được làm sạch, chưa được trám bít phía dưới đoạn trâm gãy. Do đó nếu bạn sửa soạn tới những cây cuối như F1, F2 hoặc trâm tay 20, 25 lỡ như bị gãy ở 1/3 chóp thì xác suất biến chứng sẽ nhỏ hơn nhiều khi bạn làm gãy trâm số nhỏ.
Làm sao để ngủ ngon hơn khi chẳng may làm gãy trâm
Để duy trì hoặc cải thiện tiên lượng của một răng có trâm gãy không thể lấy ra được, bác sĩ lâm sàng phải chủ động trong kỹ thuật sử dụng dụng cụ.
Như đã nhắc tới ở trên, việc sử dụng trâm tay trước khi dùng trâm máy sẽ giúp tạo được một đường vào trơn tru đến vùng chóp và giúp giảm nguy cơ gãy trâm. Ngoài ra, điều này còn giúp làm sạch mô tủy ở 1/3 chóp trước khi sử dụng trâm NiTi.
Phần lớn trâm gãy gặp ở ống tủy cong, ở các răng sau, đường kính trung bình của lỗ chóp cácrăng này khoảng từ 20 đến 30. Do đó, việc sửa soạn hết chiều dài với trâm tay 20 đến 30 không chỉ giúp tạo thuận lợi khi chuyển sang trâm máy mà còn giúp làm sạch mô tủy ở chóp răng, cải thiện tiên lượng của điều trị.
Một biện pháp nhiều ưu điểm khác là tạo loe ống tủy trước khi đưa trâm máy đi hết chiều dài. Việc làm này không chỉ làm giảm nguy cơ gãy trâm và còn cho phép chất bơm rửa như NaOCl đi vào ống tủy được thuận lợi. Kết hợp bơm rửa và sửa soạn bằng trâm tay ở vùng chóp sẽ giúp làm sạch các mô tủy sống cũng như mô tủy hoại tử.
Thành công tiên quyết của điều trị nội nha tùy thuộc vào khả năng làm sạch các mô tủy. Hoàn toàn không thể định lượng được trên mỗi bệnh nhân là cần làm sạch chính xác bao nhiêu mô tủy, vì mỗi cơ thể bệnh nhân sẽ phản ứng khác nhau với nhiễm trùng và viêm nhiễm.
Do đó, làm sạch và trám bít hệ thống ống tủy một cách tối đa theo 3 chiều sẽ giúp đạt được thành công lâu dài. Tôn trọng nguyên tắc này khi gãy trâm mà không thể lấy ra được, lượng mùn còn sót lại dưới đoạn gãy sẽ giảm bớt và nhờ đó mà ta có thể hy vọng về một tiên lượng tốt hơn về mặt lâu dài.
Cũng cần lưu ý rằng khi gãy trâm mà không thể lấy ra được, ta nên cố gắng báo cho bệnh nhân biết và ghi lại sự cố vào bệnh án. Mặc dù gãy trâm nội nha trong ống tủy không phải là một điều trị sai, nhưng nếu nha sĩ quên không báo cho bệnh nhân, bệnh nhân vẫn có thể khiếu nại bác sĩ vì thiếu sót này.
Gãy trâm NiTi nội nha là một sự cố thường gặp khi điều trị nội nha. Hiểu rõ những nguyên nhân chính gây gãy trâm là sự mỏi theo chu kỳ của kim loại và ứng suất xoắn, bác sĩ lâm sàng có thể có chiến lược chủ động để hạn chế làm gãy trâm. Nếu bị gãy trâm, việc lấy trâm gãy ra thành công phụ thuộc vào vị trí đoạn gãy ở trong ống tủy hơn là kỹ thuật lấy trâm. Tiên lượng khi gãy trâm có thể vẫn rất tích cực, hãy chú trọng đến việc làm sạch tối đa các chất bẩn trong ống tủy bằng trâm tay thép và dung dịch bơm rửa trước khi sử dụng trâm NiTi tay hoặc máy.
Nguồn: Bacsingochai.com
Dr. James Bahcall, Dr. Moh’d Hammo
Mình lấy tuỷ răng rồi mà nha sĩ bảo bị gãy file, đã cố gắng lấy ra nhưng không thành công còn đẩy sâu file gãy xuống cách chân răng một đoạn ( xuống hàm), mình rất hoang mang. Xin cho mình giải pháp với!!!
Giải pháp là phải theo dõi và tái khám nha sĩ định kỳ để kiểm tra nhé. Thân gửi bạn!